Araç Proje Belgesi Nasıl Satın Alınır?

Araç proje belgesi, bir aracın teknik özelliklerinde yapılan değişikliklerin resmi olarak kayıt altına alınmasını sağlayan, TSE onaylı ve mühendis imzalı bir dokümandır. Özellikle araç tadilat projelerinde, yapılan değişikliklerin yasal olarak trafiğe uygun hale getirilmesi için bu belge zorunludur.

Türkiye’de araçların teknik yapısına müdahale etmek isteyen bireyler veya firmalar, proje belgesi olmadan değişiklik yapamaz. Aksi takdirde, hem trafik tescil işlemleri hem de TÜVTÜRK muayene süreçleri olumsuz sonuçlanır. Bu nedenle, proje belgesini doğru adımlar izleyerek satın almak büyük önem taşır.

Bu rehberde, araç proje belgesi nedir, nereden alınır, satın alma süreci nasıl işler, fiyatlar neye göre değişir ve bu belgeyi alırken nelere dikkat etmeniz gerektiğini adım adım anlatacağım.

Araç Proje Belgesi Nedir?

Araç proje belgesi, araç üzerinde yapılan teknik değişikliklerin yasal ve teknik standartlara uygun olduğunu belgeleyen resmi bir onay dokümanıdır. Bu belge, Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından yetkilendirilmiş makine mühendisleri veya mühendislik firmaları tarafından hazırlanır.

Belge, aracın teknik resimleri, ölçümleri, yapılan değişikliğin detaylı açıklaması ve ilgili mevzuata uygunluk raporunu içerir.

Proje belgesi gerektiren durumlara örnekler:

• Motor değişikliği: Daha yüksek beygir gücüne sahip bir motor takılması.
• Yakıt sistemi dönüşümü: Benzinli araçların LPG veya CNG’ye çevrilmesi.
• Araç kasa tadilatı: Panelvan aracı kamyonete dönüştürmek veya üst yapı eklemek.
• Koltuk ekleme/çıkarma: Oturma kapasitesinin artırılması veya azaltılması.
• VIP dizayn değişiklikleri: İç mekanın lüks donanımlarla yeniden tasarlanması.

Belge olmadan bu tür tadilatlar yasal olarak kabul edilmez ve aracın ruhsatına işlenemez.

Araç Proje Belgesi Satın Alma Öncesi Bilmeniz Gerekenler

Belge almadan önce şu detayları bilmek, sürecin hızlı ve sorunsuz ilerlemesini sağlar:

1. Hangi değişikliklerde belge zorunludur?
   • Sadece görsel değişikliklerde değil, aracın ağırlık, ölçü veya güvenlik sistemlerini etkileyen tüm işlemlerde proje belgesi gereklidir.
   • Örneğin, jant ölçüsünün değiştirilmesi zorunlu olmayabilir, ancak fren sistemine müdahale edilirse belge zorunludur.
2. Gerekli belgeler
   • Ruhsat fotokopisi
   • Kimlik fotokopisi
   • Yapılacak tadilatın faturası veya hizmet sözleşmesi
   • Teknik çizimler (mühendis tarafından hazırlanır)
3. Belgenin geçerliliği
   • Hazırlanan proje belgesi tek seferliktir ve sadece belirtilen tadilat için geçerlidir.
4. Süre ve işlem hızı
   • Ortalama 1-3 iş günü içinde hazırlanır. Ancak araç üzerinde ek kontrol yapılması gerekiyorsa süre uzayabilir.

Araç Proje Belgesi Nereden Satın Alınır?

Belgeyi satın alabileceğiniz yerler:

• Yetkili mühendislik firmaları
  TSE onayına sahip, araç proje hazırlama yetkisi bulunan makine mühendisleri.
  Genellikle sanayi bölgelerinde veya araç modifikasyon firmalarında bulunur.
• TSE Onaylı kuruluşlar
  TSE tarafından yetkilendirilmiş teknik muayene merkezleri, resmi onaylı belgeler sunar.
• Online başvuru yapan firmalar
  Bazı mühendislik şirketleri, gerekli belgeleri dijital ortamda alarak süreci uzaktan tamamlar ve proje belgesini kargo ile gönderir. Bu, şehir dışındaki kullanıcılar için zaman kazandırır.

Araç Proje Belgesi Satın Alma Adımları

1. Başvuru Yapma
   • Seçtiğiniz mühendislik firmasına gidin veya online başvuru formunu doldurun.
2. Belgelerin Teslimi
   • Ruhsat ve kimlik fotokopisi, tadilat faturası, gerekiyorsa aracın fotoğrafları teslim edilir.
3. Teknik Çalışma ve Çizim
   • Mühendis, aracınız için teknik çizimler ve tadilat projesini hazırlar.
   • Ölçüler, ağırlık değerleri ve güvenlik kriterleri detaylandırılır.
4. Ödeme Süreci
   • Proje ücreti, işlem başlamadan önce veya onay aşamasında ödenir.
5. Belge Teslimi
   • Hazırlanan proje belgesi elden teslim alınır veya kargo ile adresinize gönderilir.
   • Bu belge ile TÜVTÜRK muayene istasyonuna gidilerek tadilat ruhsata işlenir.

Araç Proje Belgesi Fiyatları ve Etkileyen Faktörler

2025 yılı itibarıyla araç proje belgesi fiyatları 2.500 TL ile 25.000 TL arasında değişmektedir. Fiyatı belirleyen unsurlar:

• Araç tipi: Binek, ticari veya ağır vasıta olması.
• Tadilatın kapsamı: Sadece koltuk ekleme ile motor değişimi arasında büyük fiyat farkı olur.
• Acil işlem talebi: Ekspres hizmet talep edildiğinde ücret artabilir.
• Mühendislik hizmet ücreti: Bazı firmalar çizim, ölçüm ve danışmanlık ücretlerini ayrı olarak talep eder.

Araç Proje Belgesi Satın Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Yetkilendirme kontrolü yapın: Çalıştığınız firmanın TSE yetki belgesi olup olmadığını mutlaka sorun.
• Resmi imza ve mühendis kaşesi olmalı: Proje belgesinin geçerli sayılması için mühendis imzası ve kaşesi zorunludur.
• Belge doğrulaması yapın: TSE’nin resmi sitesinden belgenizin kayıtlı olup olmadığını sorgulayabilirsiniz.
• Korsan belgeye dikkat edin: Ucuz fiyatla belge satışı yapan, ancak resmi onayı olmayan kişi veya kuruluşlardan uzak durun.

Sıkça Sorulan Sorular

Araç proje belgesi olmadan trafiğe çıkabilir miyim?

Hayır. Yasal mevzuata göre proje belgesi olmadan tadilat yapılmış araçlar trafikte tespit edilirse, araç bağlanabilir ve para cezası uygulanır.

Belgeyi aldıktan sonra iptal edebilir miyim?

Proje belgesi düzenlendikten sonra iptal edilemez. Ancak proje uygulanmamışsa yeni bir tadilat projesi hazırlanabilir.

Online başvuruda belge ne kadar sürede gelir?

Genellikle 1-3 iş günü içinde hazırlanır. Kargo süresi ile birlikte 4-5 gün içinde elinizde olur.