Araç üzerinde yapılan her değişiklik, yasal olarak belirli standartlara uygun olmalıdır. Bu standartları belirleyen kurum Türkiye’de Türk Standartları Enstitüsü (TSE)’dir. Araç sahipleri, taşıma kapasitesinden koltuk düzenine, motor değişiminden kasa boyutuna kadar birçok tadilatta TSE araç tadilat onayı almak zorundadır. Bu onay, aracın güvenli, teknik olarak uygun ve trafiğe çıkmaya elverişli olduğunu resmi olarak belgeler.

TSE tarafından verilen bu onay, yalnızca teknik uygunluğu değil, aynı zamanda ilgili mevzuat ve yönetmeliklere uyumu da kapsar. Araç üzerinde yapılan değişikliklerin kayıt altına alınması, trafik güvenliği ve sigorta geçerliliği açısından kritik bir rol oynar. Bu nedenle, araç tadilatına başlamadan önce sürecin tüm detaylarını bilmek hem zaman hem de maliyet açısından avantaj sağlar.

TSE Araç Tadilat Onayı Nedir?

TSE araç tadilat onayı, araç üzerinde yapılan teknik veya yapısal değişikliklerin TSE standartlarına uygun olduğunu belgeleyen resmi onay belgesidir. Bu belge olmadan, yapılan değişikliklerin ruhsata işlenmesi mümkün değildir. Örneğin, bir panelvanı yolcu aracına çevirmek, aracın motorunu değiştirmek ya da kasa boyutlarını uzatmak gibi işlemler bu kapsamda değerlendirilir.

TSE, bu onayı vermeden önce aracın tadilat sonrası teknik kontrolünü yapar. Bu kontroller; fren sistemi, yük kapasitesi, şasi dayanıklılığı, güvenlik ekipmanları ve ölçü uygunluğu gibi birçok teknik detayı içerir. Onay süreci tamamlandığında, araç yeni özellikleri ile birlikte ruhsata işlenir ve yasal olarak trafiğe çıkabilir.

Tadilat Onayı Gerektiren Araç Değişiklikleri

Her araç tadilatı TSE onayı gerektirmez; ancak aracın teknik özelliklerini, güvenlik standartlarını veya kullanım amacını değiştiren işlemler mutlaka onay sürecine tabidir.

Koltuk ekleme veya çıkarma: Özellikle ticari araçlarda koltuk sayısında değişiklik yapmak.
Motor değişikliği: Daha güçlü veya farklı yakıt tipine sahip motor takılması.
Kasa ölçü değişiklikleri: Araç kasasının uzatılması, kısaltılması veya yüksekliğinin değiştirilmesi.
Araç türü değişikliği: Panelvanı minibüse, kamyoneti kamyona çevirme gibi dönüşümler.
Özel donanım ekleme: Engelli aparatı, frigorifik sistem, hidrolik asansör vb.

Bu değişiklikler, aracın ruhsatında yer alan teknik bilgileri doğrudan etkilediği için TSE onayı alınmadan trafiğe çıkılması yasal değildir.

TSE Araç Tadilat Onayı Alma Süreci

Tadilat onayı süreci genellikle şu adımlardan oluşur:

Proje Hazırlığı: Tadilat planına göre makine mühendisi tarafından proje çizilir.
TSE Başvurusu: Gerekli belgeler ile TSE’ye başvuru yapılır.
Teknik İnceleme: TSE yetkilileri aracı inceler ve standartlara uygunluğunu kontrol eder.
Onay Belgesi Düzenleme: Araç uygun bulunursa tadilat onay belgesi hazırlanır.
Ruhsata İşlenme: Onay belgesi ile trafik şubesine gidilerek ruhsat güncellenir.

Başvurunun eksiksiz yapılması sürecin hızlanmasını sağlar. Eksik veya hatalı belgeler süreci uzatabilir.

TSE Araç Tadilat Projesi ve Mühendis Onayı

Tadilat onayının en kritik aşaması, doğru proje çizimidir. Bu proje, makine mühendisleri tarafından hazırlanır ve aracın yeni teknik özelliklerini detaylı şekilde gösterir. Projede şasi ölçüleri, yük kapasitesi, koltuk düzeni, teknik donanımlar gibi bilgiler yer alır.

Mühendis onayı, projenin teknik olarak uygulanabilir olduğunu ve TSE standartlarına uyduğunu belgeleyen imzadır. Yanlış veya eksik çizilmiş projeler, TSE tarafından reddedilebilir ve süreç baştan başlamak zorunda kalabilir. Bu nedenle yetkin mühendislerle çalışmak oldukça önemlidir.

Tadilat Onayı İçin Gerekli Belgeler

Başvuru sürecinde TSE, belirli belgelerin sunulmasını zorunlu tutar. Bunlar genellikle şunlardır:

Ruhsat fotokopisi
Araç tadilat projesi (mühendis onaylı)
Tadilatı yapan firmadan alınan fatura
Kimlik fotokopisi
Teknik uygunluk beyanı
Bazı durumlarda ek sertifikalar veya test raporları

Bu belgeler eksiksiz olarak teslim edildiğinde süreç sorunsuz ilerler.

Onay Süresince Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

Tadilat yapılırken ve onay süreci devam ederken dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar vardır:

Tadilatı TSE tarafından yetkilendirilmiş firmalarda yaptırmak
Kullanılan malzemelerin standartlara uygun olması
Projeye sadık kalınması ve ekstra değişiklik yapılmaması
Ölçülerin ve ağırlık değerlerinin doğru verilmesi

Bu kriterler sağlanmadığında onay süreci olumsuz sonuçlanabilir.

Tadilat Onayı Alınmazsa Ne Olur?

TSE araç tadilat onayı alınmadan yapılan değişikliklerin ciddi yasal sonuçları vardır:

Trafik cezaları: Polis kontrolünde araç uygunsuz tadilat nedeniyle trafikten men edilebilir.
Muayeneden kalma: Araç muayenelerinde tadilatın onaylı olmadığı tespit edilirse muayeneden geçemez.
Sigorta sorunları: Kaza durumunda sigorta, onaysız tadilat yapılan araçların hasarını karşılamayabilir.

Bu nedenle onay sürecini tamamlamak hem güvenlik hem de hukuki açıdan zorunludur.

Tadilat Onayı Ücretleri ve 2025 Güncel Fiyatlar

TSE onay sürecinde ödenen ücretler, yapılan tadilatın türüne ve projenin kapsamına göre değişir. 2025 yılı itibarıyla:

TSE teknik inceleme bedelleri
Proje çizim ücretleri
Ruhsat yenileme masrafları

Ortalama olarak, basit tadilatlarda maliyet birkaç bin TL iken, kapsamlı projelerde bu rakam daha yüksek olabilir.

Tadilat Onayında En Sık Yapılan Hatalar

Araç sahiplerinin ve firmaların yaptığı bazı hatalar süreci uzatır veya onayın reddedilmesine neden olur:

Projeyi yetkisiz kişilerce çizdirmek
Ölçüleri yanlış veya eksik vermek
TSE standardı olmayan malzeme kullanmak
Belgeleri eksik teslim etmek

Bu hataların önüne geçmek için sürece başlamadan önce tüm şartlar netleştirilmelidir.

Tadilat Onayı Sonrası Ruhsat İşlemleri

Tadilat onayı alındıktan sonra yapılması gereken son işlem, aracın yeni özelliklerinin ruhsata işlenmesidir. Bunun için trafik şubesine gidilir ve onay belgesi ile birlikte gerekli evraklar teslim edilir.

Yeni ruhsatın basılmasıyla birlikte araç, yasal olarak tadilatlı haliyle trafiğe çıkabilir. Ruhsat yenileme süreci genellikle birkaç gün içinde tamamlanır.